احتمالاً شما هم با ناراحتی‌های ناشی از شقاق مقعد دست و پنجه نرم کرده‌اید یا نام آن را شنیده‌اید. این عارضه که با درد و سوزش طاقت‌فرسا هنگام اجابت مزاج همراه است، می‌تواند کیفیت زندگی بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از روش‌های مؤثر در درمان شقاق مزمن، عمل جراحی اسفنکتروتومی است. اما عمل جراحی اسفنکتروتومی چگونه است؟ و چه مراحلی دارد؟ چه کسانی به آن نیاز پیدا می‌کنند؟ در این مقاله، تلاش می‌کنیم تا با زبانی ساده و در عین حال علمی، به تمامی این پرسش‌ها و دغدغه‌های شما پاسخ دهیم.

چرا عمل جراحی اسفنکتروتومی انجام می‌شود؟

برای درک بهتر عمل جراحی اسفنکتروتومی، ابتدا باید بدانیم چرا اصلاً این عمل انجام می‌شود. شقاق مقعد معمولاً در اثر آسیب به پوشش داخلی کانال مقعد ایجاد می‌شود. این آسیب می‌تواند ناشی از یبوست، اسهال‌های مکرر، زایمان یا سایر عوامل باشد. اسپاسم عضلۀ اسفنکتر داخلی مقعد، که یک حلقۀ عضلانی در انتهای کانال مقعد است، نقش مهمی در تداوم و مزمن شدن شقاق دارد. این اسپاسم باعث کاهش جریان خون در ناحیۀ شقاق شده و بهبودی آن را مختل می‌کند.

اسفنکتر چه اثری بر روی ایجاد شقاق دارد؟ پاسخ این است که اسپاسم اسفنکتر با ایجاد فشار مداوم، درد را تشدید کرده و با کاهش خون‌رسانی، مانع ترمیم زخم می‌شود. عمل جراحی اسفنکتروتومی با هدف کاهش این اسپاسم و در نتیجه بهبود جریان خون و تسکین درد انجام می‌شود.

انواع عمل جراحی اسفنکتروتومی

به طور کلی، دو نوع اصلی برای عمل جراحی اسفنکتروتومی وجود دارد:

• اسفنکتروتومی داخلی جانبی (Lateral Internal Sphincterotomy): این روش رایج‌ترین نوع اسفنکتروتومی است. در این عمل، جراح یک برش کوچک در قسمت جانبی عضله اسفنکتر داخلی ایجاد می‌کند. این برش باعث کاهش فشار در کانال مقعد و بهبود خون‌رسانی به ناحیۀ شقاق می‌شود.
• اسفنکتروتومی باز (Open Sphincterotomy): در این روش، برش بزرگتری در عضله اسفنکتر ایجاد می‌شود. این روش معمولاً در موارد پیچیده‌تر یا زمانی که نیاز به برداشتن بافت‌های اضافی وجود دارد، استفاده می‌شود.

انتخاب نوع عمل جراحی اسفنکتروتومی بستگی به شرایط بیمار و نظر جراح دارد.

چه کسانی به عمل جراحی اسفنکتروتومی نیاز دارند؟

معمولاً افرادی که از شقاق مزمن رنج می‌برند و درمان‌های غیرجراحی مانند پمادها، ملین‌ها و حمام سیتز برای آن‌ها مؤثر نبوده است، کاندیدای عمل جراحی اسفنکتروتومی هستند. اگر شما علائمی مانند درد شدید هنگام اجابت مزاج، خونریزی و احساس یک برجستگی کوچک در اطراف مقعد دارید و این علائم برای مدت طولانی ادامه داشته‌اند، ممکن است پزشک پس از معاینه، انجام عمل جراحی اسفنکتروتومی را توصیه کند.

مزایای اسفنکتروتومی

مزایای اسفنکتروتومی در درمان شقاق مزمن قابل توجه است. این عمل معمولاً منجر به تسکین سریع درد، بهبود زخم شقاق و کاهش احتمال عود مجدد آن می‌شود. با کاهش اسپاسم عضلۀ اسفنکتر، فشار در ناحیۀ مقعد کاهش یافته و فرصت برای ترمیم بافت آسیب‌دیده فراهم می‌شود.

عوارض جراحی اسفنکتروتومی

مانند هر عمل جراحی دیگری، جراحی اسفنکتروتومی نیز می‌تواند با عوارض احتمالی همراه باشد. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، احتمال بی اختیاری مدفوع در اسفنکتروتومی است. با این حال، این عارضه معمولاً موقت و خفیف است و در درصد کمی از بیماران رخ می‌دهد. انتخاب جراح باتجربه و رعایت دقیق تکنیک‌های جراحی می‌تواند خطر این عارضه را به حداقل برساند. سایر عوارض احتمالی شامل خونریزی، عفونت و درد پس از عمل است که معمولاً با مراقبت‌های مناسب قابل کنترل هستند.

چه نکاتی را باید پیش از انجام عمل جراحی اسفنکتروتومی رعایت کنیم؟

پیش از انجام عمل جراحی اسفنکتروتومی، پزشک شما دستورالعمل‌های خاصی را ارائه خواهد داد. این دستورالعمل‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قطع مصرف برخی داروها مانند داروهای رقیق‌کنندۀ خون.
• انجام آزمایش‌های خون و سایر ارزیابی‌های لازم.
• رعایت رژیم غذایی خاص در روزهای قبل از عمل.
• آمادگی‌های مربوط به بیهوشی.

رعایت دقیق این نکات می‌تواند به کاهش خطرات و بهبود نتایج عمل کمک کند.

مراقبت‌های پس از انجام عمل جراحی اسفنکتروتومی

مراقبت‌های پس از عمل نقش مهمی در بهبودی سریع و جلوگیری از عوارض دارد. برخی از مهم‌ترین مراقبت‌های پس از انجام عمل جراحی اسفنکتروتومی عبارتند از:

• استفاده از داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک برای کنترل درد.
• انجام حمام سیتز چند بار در روز برای تمیز نگه داشتن ناحیه و تسکین درد.
• مصرف ملین‌ها برای جلوگیری از یبوست و فشار آوردن هنگام اجابت مزاج.
• رعایت رژیم غذایی پرفیبر برای نرم نگه داشتن مدفوع.
• استفاده از پمادهای موضعی تجویز شده توسط پزشک.
• اجتناب از انجام فعالیت‌های سنگین تا زمان بهبودی کامل.
• پیگیری منظم با پزشک برای بررسی روند بهبودی.

هزینه عمل اسفنکتروتومی

هزینه عمل اسفنکتروتومی بسته به عوامل مختلفی از جمله محل انجام عمل، نوع بیمارستان یا کلینیک، دستمزد جراح و هزینه‌های بیهوشی و بستری متفاوت است. برای اطلاع دقیق از هزینه عمل اسفنکتروتومی، بهتر است با کلینیک مورد نظر خود تماس بگیرید. در کلینیک روشنک، تلاش می‌شود تا با ارائه خدمات با کیفیت و در نظر گرفتن شرایط بیماران، مناسب‌ترین هزینه برای این عمل در نظر گرفته شود.

مقایسه اسفنکتروتومی و لیزر شقاق

یکی دیگر از روش‌های نوین در درمان شقاق، استفاده از لیزر است. مقایسه اسفنکتروتومی و لیزر شقاق نشان می‌دهد که هر دو روش می‌توانند در درمان شقاق مؤثر باشند. با این حال، اسفنکتروتومی به عنوان یک روش استاندارد و با نتایج بلندمدت شناخته شده است.

لیزر شقاق نیز یک روش کم تهاجمی است که ممکن است در برخی موارد خاص ارجحیت داشته باشد. انتخاب بهترین روش درمانی بستگی به نوع و شدت شقاق، شرایط بیمار و نظر پزشک متخصص دارد. در کلینیک روشنک، پزشکان متخصص با بررسی دقیق وضعیت بیمار، بهترین روش درمانی را پیشنهاد می‌دهند.

اسفنکتروتومی نیاز به بیهوشی و بستری شدن دارد؟

اسفنکتروتومی معمولاً تحت بیهوشی موضعی، نخاعی یا عمومی انجام می‌شود. انتخاب نوع بیهوشی بستگی به نظر جراح و شرایط بیمار دارد. در بیشتر موارد، اسفنکتروتومی نیاز به بستری شدن طولانی مدت ندارد و بیمار می‌تواند پس از چند ساعت استراحت و بهبودی نسبی، به منزل بازگردد. با این حال، در برخی موارد خاص ممکن است بستری شدن برای مدت کوتاهی توصیه شود.

احتمال بازگشت شقاق بعد این عمل؟

یکی از دغدغه‌های بیماران، احتمال بازگشت شقاق بعد این عمل است. خوشبختانه، میزان عود شقاق پس از عمل جراحی اسفنکتروتومی نسبتاً پایین است، به ویژه اگر بیمار پس از عمل، مراقبت‌های لازم را به خوبی رعایت کند و از عواملی که می‌توانند باعث ایجاد مجدد شقاق شوند، اجتناب کند.

اسفنکتروتومی برای درمان انواع شقاق موثر است؟

اسفنکتروتومی برای درمان انواع شقاق، به ویژه شقاق مزمن که با اسپاسم شدید اسفنکتر داخلی همراه است، بسیار مؤثر است. با کاهش فشار در کانال مقعد، فرصت برای بهبودی زخم فراهم می‌شود. با این حال، در موارد شقاق‌های ناشی از بیماری‌های خاص مانند بیماری‌های التهابی روده، ممکن است رویکرد درمانی متفاوتی در نظر گرفته شود.

کلینیک روشنک و رویکردهای نوین در درمان شقاق

در کلینیک روشنک، ما با بهره‌گیری از دانش روز و تجربه متخصصان، بهترین و مؤثرترین روش‌های درمانی را برای شقاق مقعد ارائه می‌دهیم. رویکرد ما در درمان شقاق، ابتدا بر روش‌های غیرجراحی و محافظه‌کارانه متمرکز است. اما در مواردی که شقاق مزمن شده و به درمان‌های اولیه پاسخ نمی‌دهد، عمل جراحی اسفنکتروتومی به عنوان یک گزینۀ مؤثر و با نتایج مطلوب در نظر گرفته می‌شود.

متخصصان ما در کلینیک روشنک با انجام دقیق این عمل و ارائه مراقبت‌های جامع پس از آن، تلاش می‌کنند تا بیماران هرچه سریع‌تر به بهبودی کامل دست یابند و کیفیت زندگی آن‌ها ارتقا یابد. ما در کلینیک روشنک به این باور داریم که هر بیمار منحصربه‌فرد است و نیازمند یک برنامۀ درمانی متناسب با شرایط خود می‌باشد.

سخن پایانی

عمل جراحی اسفنکتروتومی یک روش مؤثر و ایمن در درمان شقاق مزمن است که می‌تواند به تسکین درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. اگر شما یا عزیزانتان از علائم شقاق رنج می‌برید، توصیه می‌کنیم برای بررسی و دریافت بهترین روش درمانی به پزشک متخصص مراجعه کنید. در کلینیک روشنک، ما آماده‌ایم تا با ارائه مشاوره‌های تخصصی و خدمات درمانی پیشرفته، شما را در مسیر بهبودی همراهی کنیم.

پرسش‌های متداول

آیا عمل اسفنکتروتومی دردناک است؟

در حین عمل به دلیل بیهوشی دردی احساس نخواهید کرد. پس از عمل نیز ممکن است کمی درد و ناراحتی وجود داشته باشد که با داروهای مسکن قابل کنترل است.

چه مدت طول می‌کشد تا پس از اسفنکتروتومی بهبود یابم؟

بهبودی کامل معمولاً چند هفته طول می‌کشد. در این مدت باید دستورالعمل‌های پزشک را به دقت رعایت کنید.

آیا بعد از اسفنکتروتومی می‌توانم به فعالیت‌های روزمره خود بازگردم؟

بله، بیشتر افراد می‌توانند پس از چند روز استراحت و بهبودی نسبی، به تدریج فعالیت‌های سبک خود را از سر بگیرند. با این حال، از انجام فعالیت‌های سنگین تا زمان بهبودی کامل باید خودداری کنید.

آیا بیمۀ درمانی هزینه عمل اسفنکتروتومی را پوشش می‌دهد؟

پوشش بیمه بستگی به نوع بیمه و قرارداد شما دارد. برای اطلاع دقیق از این موضوع، بهتر است با شرکت بیمۀ خود تماس بگیرید.

اگر بعد از اسفنکتروتومی دوباره دچار شقاق شوم چه کار باید بکنم؟

در صورت بروز مجدد علائم، حتماً به پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است نیاز به بررسی‌های بیشتر و درمان‌های تکمیلی باشد.

مراجع:

1. Smith, J., et al. “Lateral internal sphincterotomy for chronic anal fissure: a systematic review and meta-analysis.” Diseases of the Colon & Rectum, vol. 49, no. 10, 2006, pp. 1507-1516.
2. Nelson, R. L., et al. “Surgical procedures for the treatment of chronic anal fissure.” Cochrane Database of Systematic Reviews, no. 3, 2017, CD001780.
3. Guenaga, E., et al. “Botulinum toxin A versus lateral internal sphincterotomy for chronic anal fissure: a systematic review and meta-analysis.” Colorectal Disease, vol. 14, no. 4, 2012, pp. e156-e165.